Het is tegenwoordig héél moeilijk voor te stellen maar in die tijd werden oorlogen nog niet gewonnen d.m.v. social media zoals Twitter & Facebook om de simpele reden dat computers, mobiele telefoons en internet (nog) niet bestonden. Maar ook communicatiemiddelen zoals een ‘gewone’ telefoon, film en/of papieren (!) kranten werden door de boze bezetter verboden. En de televisie? Die stond toen nog in de kinderschoenen maar was natuurlijk niet toegestaan. 

Onderdrukking leidt tot creativiteit. Zo ging dat ook met de communicatie in WOII; om ervoor te zorgen dat belangrijke berichten toch bij de onderdrukte Nederlander terecht kwamen, werden er door het Verzet, met gevaar voor eigen leven, ‘ondergrondse’ kranten uitgegeven. Wegens schaarste van papier veelal gestencild op behang of bijvoorbeeld inpakpapier. Dit heet ook wel ‘illegale pers‘. Illegaal want natuurlijk verboden.

Deze site bevat slechts een (incompleet maar ‘groeiend’) overzicht van enkele tientallen illegale kranten uit die tijd en zijn door mij geërfd van mijn overgrootvader(s). Zij geven echter een mooi beeld van wat de onderdrukte toen bezig hield: wie is een verrader, hoe gaat het met de Koninklijke familie of over een aanstaande invasie door de geallieerden.

Kon men destijds voornamelijk hoop putten uit deze nieuwsbronnen; tegenwoordig zijn oorlogsrelikwieën zoals deze vooral van belang om ons eraan te herinneren dat de Vrijheid, zoals we die nu kennen, bijna zeventig jaar geleden zwaar bevochten is en velen hiervoor hun leven hebben gegeven.

Want, en vergeet het nooit; de vrijheid om te zeggen wat je denkt is niet een vanzelfsprekend gegeven. Koester het en léér van je verleden…

eamel